مقدمه
با سفر به این روستا زیبا اگر قصد دارید تنها یک گشت کوتاه داشته باشید، میتوانید در کوچهها قدم بزنید، از باغهای سرسبز دیدن کنید و روی نیمکتهای سنتی لحظاتی سکوت و آرامش را تجربه کنید. اما اگر میخواهید چند روزی در این محیط بمانید، اقامتگاههای بومگردی فرصت میدهند شب را در خانههای سنتی سپری کنید، صبح با بوی نان تنوری و طعم پنیر محلی بیدار میشوید و روزتان را با هوای دلپذیر آغاز کنید. علاوه بر طبیعت زیبا، بافت تاریخی و معماری سنتی قلات نیز داستان زندگی مردم گذشته و حال را روایت میکند و حس زندهای از فرهنگ و تاریخ محلی منتقل میکند.
در کمتر از یک ساعت رانندگی از مرکز شیراز، به روستای کوهستانی و سرسبز قلات میرسید؛ جایی پنهان در دل زاگرس که طبیعت بکر و آرامشبخش دارد. جایی که کوچههای سنگفرش با پلههای قدیمی، خانههای پلکانی بر دامنهی کوه و باغهای پرثمر اطراف، تصویری چشمنواز پیش روی شما قرار میدهند. نسیم خنک کوهستان، صدای روان جویبارها در میان درختان و چشمانداز آرام اما پرانرژی این روستا، هر بازدیدکنندهای را شیفتهی خود میسازد.
قلات شیراز کجاست؟
قلات در 35 کیلومتری شمالغربی شیراز و در دامنه رشتهکوههای زاگرس قرار دارد. مسیر دسترسی به آن از سمت جادهی سپیدان میگذرد و پس از حدود 40 تا 50 دقیقه رانندگی به روستا میرسید. ارتفاع بالای قلات (حدود ۲۰۰۰ متر از سطح دریا) باعث شده این روستا هوایی خنکتر و متفاوتتر از شهر شیراز داشته باشد. این موقعیت جغرافیایی، قلات را به مقصدی محبوب در بین اهالی شهر و گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرده است.
آب و هوای قلات شیراز
یکی از دلایل اصلی محبوبیت قلات، آبوهوای خاص آن است:
بهار: باغها پرشکوفهاند و هوای معتدل و خنک، روستا را بهشتی رنگارنگ میکند.
تابستان: قلات بهعنوان پناهگاهی از گرمای شیراز شناخته میشود. در اینجا نسیم خنک کوهستان و صدای جویبارها تابستان را دلپذیر میکند.
پاییز: برگهای رنگارنگ و هوای مهآلود جلوهای شاعرانه به کوچهها و باغها میبخشد.
زمستان: هوا سردتر میشود و در برخی سالها برف کل روستا را سفیدپوش میکند.
به همین خاطر در تمام فصل ها روستای زیبای قلات طرفداران خاص خود را دارد.
برای آشنایی بیشتر با جاذبههای تاریخی و فرهنگی شیراز، پیشنهاد میکنیم مقاله جاهای دیدنی شیراز را در بلاگ سایت پایانهها مطالعه کنید. این مطلب دید کاملی از مکانهای گردشگری شهر پیش از سفر به قلات به شما میدهد.
تاریخچه روستا قلات
روستای قلات شیراز با درختان کهنسال و ریشهدار خود، پیشینهای فراتر از هزار سال دارد و در گذر تاریخ، همواره زیر نفوذ و حاکمیت دالین بوده است. این روستای کوهپایهای با هوای خنک، باغهای انبوه و چشمههای زلال، در گذشته مکانی دلانگیز برای آرامش و تفریح شاهان ایران باستان به شمار میآمده؛ جایی که امروزه نیز در تمام طول سال، مقصد گردشگران بسیاری از نقاط مختلف است.
در روزگاران قدیم، قلات را با نام «کلات» میشناختند. این واژه در فرهنگ عمید به معنای آبادی یا دژی بر بلندای کوه آمده و توصیفی دقیق از موقعیت طبیعی و استراتژیک این روستا بهدست میدهد.
عوامل پیدایش روستای قلات شیراز
علت شکل گیری روستای قلات تنها زیبایی طبیعت آن نبوده، بلکه دلایل امنیتی و دفاعی نیز در پیدایش آن نقش پررنگی داشتهاند. قرار گرفتن در مسیر کوچ ایلها و عشایر، بارها این منطقه را صحنهی نزاعها و درگیریهای محلی کرده است. در کنار این شرایط، وجود رودخانه دائمی، چشمههای پرآب و موقعیت جغرافیایی ویژه، بستری مناسب برای ایجاد سکونتگاهی پایدار و امن در دل کوهستان فراهم آورده است.
قلات علاوه بر طبیعت زیبا، سابقهای تاریخی دارد و خانههای سنگی و چوبی این روستا با معماری پلکانی ساخته شدهاند تا همزمان با شیب کوه سازگار باشند. گفتنی است؛ بسیاری از این خانهها قدمتی بیش از صد سال دارند.
اگر پس از سفر به قلات قصد دارید مسیر خود را به سمت مشهد ادامه دهید، میتوانید با خرید بلیط اتوبوس شیراز به مشهد از وبسایت پایانهها سفری راحت و ایمن را تجربه کنید.
فاصله قلات تا شیراز
روستای قلات در فاصلهای حدود 35 کیلومتری از مرکز شیراز قرار دارد و با خودرو کمتر از یک ساعت میتوان به آن رسید. مسیر دسترسی از جادهی شیراز–سپیدان آغاز میشود و پس از چند کیلومتر به سمت قلات منشعب میگردد. هرچند این راه پرپیچوخم و کوهستانی است، اما مناظر طبیعی و باغهای سرسبز اطراف، سفر را دلنشین و تماشایی میسازد.
جاذبههای دیدنی قلات شیراز
- کوچههای سنگی و معماری پلکانی: گردش در این کوچهها حس سفر به گذشته را تداعی میکند.
- باغهای میوه: گردو، انگور، انار و انجیر از محصولات معروف قلات هستند.
- چشمهها و آبشارهای کوچک: آب روان در دل باغها و مسیرهای کوهستانی، طراوت خاصی دارد.
- بافت تاریخی و آثار قدیمی: بناهایی با ارزش فرهنگی که بازتابی از تاریخ روستا هستند.
گردشگرانی که از شهرهای جنوبی مانند بندرعباس راهی شیراز میشوند، میتوانند از طریق وبسایت پایانهها بلیط اتوبوس بندرعباس به شیراز را تهیه کنند و سفر خود را از این مسیر آغاز نمایند.
بهترین رستوران قلات شیراز
هرچند قلات رستورانهای بزرگ شهری ندارد، اما چند کافه-رستوران سنتی در بافت قدیمی و اطراف باغها فعالیت میکنند. این مکانها معمولاً در خانههای بازسازیشده سنتی قرار دارند و غذاهای محلی مانند آش رشته، دیزی سنگی، کلمپلوی شیرازی و انواع کباب را سرو میکنند. فضای سنتی با میز و صندلیهای چوبی، حوضچههای کوچک و درختان سرسبز، حس و حال روستایی را برای گردشگران زنده میکند. از جمله رستوران های دهکده زیبای قلات؛
رستوران گیله وا روستای قلات
این رستوران با حالوهوای سنتی در دل بافت قدیمی قلات، غذاهای محلی و تازه را در محیطی دنج و روستایی سرو میکند.
آدرس رستوران گیله وا قلات شیراز
شیراز - قلات، بافت قدیم، کوچه پارکینگ رضا
رستوران سانلی قلات شیراز
سانلی با منوی متنوع و فضای خانوادگی، یکی از محبوبترین انتخابها برای گردشگران در مسیر قلات است.
آدرس رستوران سانلی قلات
شیراز - قلات، خیابان قزل ارسلان، بعد از عوارضی
رستوران کوک قلات شیراز
رستوران کوک در ابتدای بافت قدیم قرار دارد و با غذاهای خوشمزه و فضای گرم خود، شروع خوبی برای گشتوگذار در روستا فراهم میکند.
آدرس رستوران کوک قلات
شیراز - قلات، ابتدای بافت قدیم
رستوران پاچنار روستای قلات شیراز
این رستوران با حالوهوای سنتی در دل بافت قدیمی قلات، غذاهای محلی و تازه را در محیطی دنج و روستایی سرو میکند.
آدرس رستوران پاچنار قلات
شیراز - روستای قلات، مسیر منتهی به آبشار
رستوران دالون قلات شیراز
دالون در بافت قدیم قلات با معماری سنتی و محیطی آرام، فضایی دلنشین برای صرف غذا در دل تاریخ روستا فراهم کرده است.
آدرس رستوران دالون قلات
شیراز - قلات، بافت قدیم
اقامتگاه در قلات شیراز
برای اقامت شبانه، بهترین گزینه اقامتگاههای بومگردی هستند که طی سالهای اخیر در روستا ایجاد شدهاند. این اقامتگاهها در خانههای قدیمی بازسازیشده قرار دارند و ترکیبی از امکانات مدرن و فضای سنتی را ارائه میدهند. نمونه های از اقامتگاه های روستای قلات مانند؛
اقامتگاه بوم گردی کوهستان روستای قلات
این اقامتگاه در بافت قدیمی قلات واقع شده و با امتیازی حدود ۹٫۲ از ۱۰ بر اساس نظرات بازدیدکنندگان، تجربهای دلنشین ارائه میدهد. ظرفیت کلی آن حدود ۲۵ نفر است، امکاناتی چون سیستم سرمایشی و گرمایشی، تلویزیون، بخاری گازی و پنجرههای نورگیر دارد؛ فاصلهاش تا شیراز حدود یک ساعت رانندگی است.
آدرس: بافت قدیمی روستای قلات
هتل مونت قلات شهر شیراز
هتل مونت در بافت تاریخی روستای قلات قرار گرفته و ظرفیت پذیرش حدود ۴۵ نفر را دارد. دارای اتاقهای شیشهای یک تا سه تخته، اتاق VIP شش تخته، سوئیت کفخواب برای جمعیت بیشتر، امکانات رفاهی کامل مانند سیستم گرمایش و سرمایش، رستوران، چایخانه، باربیکیو و آشپزخانه عمومی است.
آدرس: بافت قدیمی روستای قلات شیراز، مسیر آبشار، کوچه امامزاده
اقامتگاه مهروماه قلات شیراز
این اقامتگاه دارای دو واحد مجزا است که هرکدام به آشپزخانه عمومی مجهزند و امکان پختوپز را برای مهمانان فراهم میکنند. فضای مهروماه حدود ۸۰ متر مربع بوده و برای ۴ نفر پایه + دو نفر اضافی ظرفیت دارد؛ امکاناتی مانند تلویزیون، مبلمان راحت، سیستم گرمایش و سرمایش و چشماندازی کوهستانی از ویژگیهای برجستهٔ این اقامتگاه هستند.
آدرس: روستای قلات، بافت قدیمی قلات، سمت چپ رودخانه بعد از امامزاده
اقامتگاه بوم گردی خانه خیام روستای قلات
این اقامتگاه دارای پنج باب اتاق مجزا شامل دو اتاق دو تخته دبل، دو اتاق دو تخته تویین و یک سوئیت چهار نفره است؛ مجموعاً ظرفیت پذیرش تا حدود ۱۴ نفر دارد. تمامی اتاقها سرویس بهداشتی اختصاصی دارند و امکاناتی مانند گرمایش مرکزی، سرمایش پنکه دیواری، غذا محلی برای مهمانان فراهم است.
آدرس: روستای قلات، خیابان خیام، بافت قدیمی دهکده قلات
سوغات و صنایع دستی قلات
- میوههای محلی: گردو و انگور تازه یا خشکشده (کشمش) از مهمترین سوغات روستا هستند.
- محصولات لبنی خانگی: دوغ، کشک و ماست محلی طرفداران زیادی دارند.
- صنایع دستی: برخی خانوادهها هنوز بافتنیها و کارهای دستی سنتی را تولید میکنند که بهعنوان یادگاری سفر خریداری میشوند.
بهترین زمان سفر به روستای قلات
هر فصل در این روستا زیبای خاص خود را دارد. اگر به دنبال آبوهوای خنک و مناظر پرشکوفه هستید، بهار بهترین فصل است. برای عاشقان عکاسی و طبیعت رنگارنگ، پاییز زمان مناسبی برای سفر به دهکده قلات محسوب میشود. تابستان نیز با داشتن هوای مطبوع برای فرار از گرمای شیراز توصیه میشود. در زمستان، به دلیل سردی هوا و بارش برف، سفر به آن کمتر محبوبیت دارد اما برای کسانی که طبیعت زمستانی را دوست دارند تجربهای متفاوت خواهد بود.
در این میان علاقهمندان به تاریخ و معماری میتوانند پس از لذت بردن از طبیعت چشمنواز قلات، سری هم به مسجد نصیرالملک شیراز بزنند و از تماشای یکی از زیباترین بناهای تاریخی با معماری کمنظیر و شیشههای رنگارنگ آن لذت ببرند.
نکات کاربردی برای سفر به قلات شیراز
- کفش مناسب پیادهروی همراه داشته باشید؛ کوچهها سنگفرش و مسیرها شیبدار هستند.
- اگر قصد اقامت شبانه دارید، از قبل اقامتگاه رزرو کنید.
- احترام به ساکنان و حفظ آرامش روستا اهمیت زیادی دارد.
- حتماً از غذاهای محلی بچشید و محصولات باغی را امتحان کنید.
برای بازگشت از سفر به قلات و شیراز به پایتخت، کافی است بلیط اتوبوس شیراز به تهران را از وبسایت پایانهها خریداری کنید و بدون دغدغه برنامه بازگشت خود را تنظیم نمایید.
جمعبندی
روستای قلات شیراز ترکیبی دلانگیز از طبیعت کوهستانی، باغهای سرسبز، بافت تاریخی و معماری سنتی است. نزدیکی به شیراز، هوای خنک و جاذبههای متنوع باعث شده این روستا یکی از محبوبترین مقاصد گردشگری اطراف شیراز باشد. چه برای یک سفر کوتاه یکروزه و چه برای اقامت چندروزه، قلات تجربهای بهیادماندنی از زیباییهای طبیعی و فرهنگی ایران را به شما هدیه میدهد.
